Tumulisites

Filmpje tumulisites in Gingelom

Heringerichte Gallo-Romeinse tumulisites in Gingelom

In de gemeente Gingelom werden op 15 juni 2014 de drie heringerichte tumulisites geopend. Tumuli zijn 1800 jaar oude Gallo-Romeinse grafheuvels. Het zijn vrijwel de enige bovengrondse sporen van de Gallo-Romeinse cultuur. Het is eigenlijk een wonder dat ze na al die jaren nog bestaan. De gemeente vindt het zijn taak om het nodige te doen om de zes tumuli te behouden voor de komende generaties. Na drie jaar deskundig wikken en wegen hebben de sites een metamorfose ondergaan. En het resultaat mag gezien worden. Haspengouw is een toeristische trekpleister rijker.

Schepen van toerisme Jan Wicheler: “Wat we concreet gedaan hebben? We hebben bijkomende grond verworven rondom de tumuli, zodat ze weer meer ruimte krijgen in het landschap. We hebben daarna gekozen voor een landschapsgeïntegreerde herinrichting. Opvallend is dat alle bomen op de tumuli gekapt werden. Oorspronkelijk waren tumuli grasheuvels, maar na verloop van vele jaren waren er spontaan bomen op gegroeid. Door de bomen te kappen is het risico op onherstelbare schade geweken en worden de heuvels op zich veel beter zichtbaar. En dat was ook de bedoeling bij de Gallo-Romeinen: grafheuvels waren er om gezien te worden.”

Een nieuwe inrichting met een boeiend verhaal

Op elke site is een wandelpad tussen of rond de tumuli aangebracht. Er zijn zit- en picknickbanken om even uit te rusten en te genieten van het landschap. Elke site heeft een infobord, waarbij telkens een deel van de rijke geschiedenis van de tumuli wordt verteld.

Bij de Twee Tommen komt het verhaal van de Gallo-Romeinse villa’s, de toenmalige landbouwbedrijven. Bij de Drie Tommen ligt de klemtoon op de archeologische vondsten die er in 1862 werden opgegraven. In de middelste van de Drie Tommen werden 29 voorwerpen opgegraven, waaronder het pronkstuk: een paarsgekleurd druiventrosvaasje. Bij de Avernassetom wordt ingegaan op de Gallo-Romeinse begrafenisrituelen en het leven na de dood.

Een nieuwe toeristische trekpleister

De tumuli vrijwaren voor de toekomst is de eerste betrachting, maar de sites open stellen voor een breed publiek is een andere belangrijke doelstelling. De gemeente Gingelom kan op dit vlak bestempeld worden als ‘pionier’. De manier waarop de Gallo-Romeinse tumulisites nu toegankelijk zijn voor toeristen, is een voorbeeld voor andere gemeenten met tumuli.

De drie sites zijn bereikbaar met de fiets. Hiervoor werden twee knooppunten toegevoegd aan het Fietsroutenetwerk Limburg. Ook wandelaars komen aan hun trekken. Er is een ‘Verborgen Moois’-wandeling die vanuit deelgemeente Vorsen langsheen de Twee Tommen en de Drie Tommen loopt. Er zal ook een groepsarrangement worden uitgewerkt, waarbij de sites met een tractor-huifkar kunnen bezocht worden. Opgeleide gidsen zullen het boeiende Gallo-Romeinse verleden voor de toeristen tot leven wekken.

Pluspunt is bovendien de ligging van Gingelom, op de grens van Limburg, Vlaams-Brabant en Luik. Haspengouw, Hageland en La Hesbaye komen hier samen. De heringerichte tumulisites zijn een voorbeeld voor grensoverschrijdend toerisme.

Een aanwinst voor de vrijetijdseconomie

Igor Philtjens, gedeputeerde van Toerisme, Cultuur en Erfgoed: “Het rijke verleden is een belangrijke toeristische troef in Haspengouw. De tumuli verhogen de aantrekkingskracht van de regio en de belevingswaarde van ons Fietsparadijs. Niet alleen voor toeristen maar ook voor mensen uit de buurt. Voor toeristische ondernemers die nieuwe arrangementen uitwerken voor bezoekers, betekent dit een economische meerwaarde. Verse zuurstof voor onze vrijetijdseconomie.”

Groot publiek laten proeven van uniek Limburgs erfgoed

Els Verbert, Provinciaal Directeur Onroerend Erfgoed Limburg: “ De Gallo-Romeinse tumuli van Gingelom zijn waardevolle beschermde monumenten. De gemeente Gingelom werkt samen met het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren al jarenlang aan een goed onderhoud en beheer van de heuvels, met financiële ondersteuning van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Het huidige project maakt de sites toegankelijk voor het grote publiek en laat de mensen kennis maken met dit unieke Limburgse erfgoed.”

Samenwerken loont

Schepen Jan Wicheler: “We hebben dit project uiteraard niet alleen gerealiseerd. We hebben financiële steun gekregen van de Provincie Limburg, Leader Haspengouw, Toerisme Vlaanderen en Agentschap Onroerend Erfgoed. We hebben het genoegen gehad om voor de inhoudelijke duiding en de praktische uitvoering te kunnen samenwerken met een heel constructieve interdisciplinaire stuurgroep. Met heel veel deskundigheid en enthousiasme hebben medewerkers van het Gallo-Romeins Museum, het Regionaal Landschap Haspengouw & Voeren, Monumentenwacht Vlaanderen, Agentschap Onroerend Erfgoed, Provincie Limburg, Toerisme Limburg en de Vlaamse Landmaatschappij de gemeente Gingelom gesteund om dit unieke project te realiseren

De tumuli bezoeken met de fiets?

Volg de knooppunten 192 – 510 -511 op het Fietsroutenetwerk. Een gegidste fietstocht is mogelijk op afspraak.

De tumuli te voet bezoeken?

Bestel de wandelkaart ‘Verborgen Moois Gallo-Romeinse tumuli’ (€ 1,5). De route start aan de kerk in Vorsen, is 4 km lang en is bewegwijzerd.

De tumuli met gids bezoeken met een tractor-huifkar?

In samenwerking met het Gallo-Romeins museum en Hoeve Jadoul kan een huifkartocht met gids geboekt worden. Groepen tot 24 personen kunnen de drie sites bezoeken. Grotere groepen (tot max. 48 personen) kunnen de huifkartocht naar twee sites combineren met een bezoek aan fruitbedrijf Hoeve Jadoul in Vorsen. Hoeve Jadoul is een fruitbedrijf gespecialiseerd in appelen, peren en kersen.
- De huifkar is toegankelijk voor rolstoelen en buggy’s.
- Aangepaste kledij en schoeisel is aangewezen voor deze buitenactiviteit.
- Kostprijs: € 50/uur voor de huifkar - € 85/gids voor 3 uren - € 6/pers. voor rondleiding fruitbedrijf, inclusief appelsapje en versnapering.
- Combinatiebezoek met het Gallo-Romeins Museum in Tongeren is mogelijk.
- ALTIJD OP AFSPRAAK!